Mój Brzeg – Kaplica Pamięci

0
Reklama
Materiał wyborczy Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość
Materiał wyborczy KWW Krzysztofa Grabowieckiego
Materiał wyborczy KOALICYJNY KOMITET WYBORCZY KOALICJA OBYWATELSKA
Materiał wyborczy Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość

 Do 1945 roku, w kościele Św. Mikołaja w Brzegu, znajdowało się wiele wybitnych dzieł sztuki z różnych okresów historii tej świątyni. Duża ich część uległa całkowitej zagładzie, część ewakuowano, pojedyncze, fragmentaryczne dzieła zachowały się w bardzo złym stanie w zbiorach polskich muzeów. Kolejne z takich dzieł, z okresu gdy kościół użytkowany był przez protestantów,  pragnę Państwu przybliżyć.

Reklama - ciąg dalszy wpisu poniżej
Materiał wyborczy KWW ŁĄCZY NAS BRZEG - GRZEGORZ CHRZANOWSKI
Materiał wyborczy KOALICYJNY KOMITET WYBORCZY KOALICJA OBYWATELSKA
Materiał wyborczy KWW ŁĄCZY NAS BRZEG - GRZEGORZ CHRZANOWSKI

W Brzegu w kilku miejscach upamiętniono poległych w czasie I wojny światowej ówczesnych obywateli naszego miasta i służących w jednostkach wojskowych tutaj stacjonujących. Najbardziej monumentalne było założenie poświęcone żołnierzom 156 i 157 pułku piechoty na obrzeżach Parku Peppela, najskromniej prezentował się obelisk na cmentarzu przy ul. Ofiar Katynia. Jednak najbardziej oryginalna formą upamiętnienia była Kaplica Pamięci, usytuowana w przyziemiu północnej wieży, w miejscu czternastowiecznej gotyckiej kaplicy Wszystkich Świętych kościoła Św. Mikołaja. Jej oprawę architektoniczną i malarską wykonał w latach 1920-1925 profesor Gebhard Utinger z Wrocławia. Gotyckie ostrołukowe wejście do kaplicy zostało zastąpione prostym wejściem, w obramieniu o szerokich pasach i ostro sfazowanych glifach, nawiązujących do stylu art deco. W górnym pasie znajdował się napis: DEN GEFALLENEN 1914 -1918. Po bokach umieszczone były napisy odnoszące się do miejsc bitew na wszystkich frontach I wojny światowej, w których polegli parafianie brzeskiej ewangelickiej gminy. Nad drzwiami wyryte dwa skrzyżowane miecze, czerwony ze złamanym ostrzem, jako symbol walki i złoty jako symbol pojednania, oplecione liśćmi dębu-symbolem bohaterskiej cnoty i liśćmi laurowymi – symbolem chwały. We wnętrzu część cokołową kaplicy zdobiły betonowe płyty na których wyryto imiona i nazwiska 1035 poległych oraz daty ich śmierci. Na polach pomiędzy cokołem a ostrołukowym wykrojem sklepienia umieszczono malowane symboliczne sceny odnoszące się do światła jako źródła życia. Na ścianie zachodniej, która dla całego programu ideowego była najważniejsza, ukazano poległych na polu bitwy, nad którymi wśród świetlistej poświaty unosi się Zmartwychwstały Chrystus. Scenie tej towarzyszył napis: Ich lebe, und ihr sollt auch leben (Ja żyję i wy powinniście żyć). To rodzaj pocieszenia i nadziei dla tych, którzy polegli na polu chwały. Zmartwychwstanie Chrystusa – to nadzieja dla nas wszystkich. Na ścianie południowej nad umieszczonym w tej części ołtarzem ukazana była grupa osób adorujących Chrystusa, otoczonego, świetlistą, promienistą glorią. Napis towarzyszący tej scenie: Chrystus, der Herr (Chrystus Pan). W ten sposób ukazano Chrystusa jako dawcę światła, a więc dawcę życia, błogosławiącego ziemską wędrówkę człowieka. Na ścianie północnej, której środkową partię wypełniało duże gotyckie okno, namalowano po jego lewej stronie matkę z niemowlakiem, a po prawej grupę siedzących niemowlaków, na które padają promienie słoneczne. Temu przedstawieniu towarzyszył napis: Leben wir, so leben wir dem Herrn (Żyjemy, tak żyjemy w Panu), zaczerpnięty z obrzędu chrztu. Jesteśmy narodzeni ze światła – źródła życia . Na ścianie wschodniej, nad wejściem do kaplicy obraz zamykający cały cykl malowideł, ukazujący poległych unoszonych do nieba, źródła światła. Towarzyszył im napis: Der Tod ist verschlungen in den Sieg (Śmierć jest pochłonięta przez zwycięstwo). W ten sposób zamknięty został cykl fresków, ukazujących w symboliczny sposób ulotność naszego życia, porównywalnego z błyskiem światła. Autorem pomysłu i wykonawcą tych niezwykle ekspresyjnych malowideł był wybitny szwajcarski architekt, malarz i projektant form użytkowych Gebhard Utinger (1874-1960). Był on długoletnim dyrektorem wrocławskiej Miejskiej Szkoły Rzemiosł i Przemysłu Artystycznego (1908-1934), później w okresie hitlerowskim, w latach 1934-1939 dyrektorem Szkoły Przemysłu Artystycznego w Lucernie. Autor wielu rozbudów i konserwacji obiektów sakralnych na terenie Dolnego Śląska i w Szwajcarii.

Romuald Nowak 

Reklama
Materiał wyborczy KWW Krzysztofa Grabowieckiego
Materiał wyborczy KWW Krzysztofa Grabowieckiego
Materiał wyborczy KWW Krzysztofa Grabowieckiego
Materiał wyborczy Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość