110 Jubileusz Parafii Ewangelickiej

0
Reklama
Materiał wyborczy Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość
Materiał wyborczy KWW Krzysztofa Grabowieckiego
Materiał wyborczy KWW ŁĄCZY NAS BRZEG - GRZEGORZ CHRZANOWSKI

 W minioną niedzielę Parafia Ewangelicko-Augsburska św. Łukasza w Brzegu obchodziła swoje 110-lecie. 

Reklama - ciąg dalszy wpisu poniżej
Materiał wyborczy KWW Krzysztofa Grabowieckiego
Materiał wyborczy KOALICYJNY KOMITET WYBORCZY KOALICJA OBYWATELSKA
Materiał wyborczy KWW ŁĄCZY NAS BRZEG - GRZEGORZ CHRZANOWSKI

W minioną niedzielę Parafia Ewangelicko-Augsburska św. Łukasza w Brzegu obchodziła swoje 110-lecie.

Z tej okazji odprawione zostało odświętne nabożeństwo, któremu przewodniczyli ks. bp Tadeusz Szurman, zwierzchnik diecezji katowickiej, ks. dr Marian Niemiec, radca prawny biskupa, proboszcz parafii ewangelickiej w Opolu oraz ks. Sławomir Fonfara, proboszcz parafii brzeskiej. Uroczystość uświetnił występ chóru młodzieżowego „Laudate” z Bładnicy (okolice Cieszyna).

Po nabożeństwie zaproszeni goście, wśród nich Burmistrz Miasta Brzeg Wojciech Huczyński, jego zastępca Stanisław Kowalczyk, dyrektor Zamku Piastów Śląskich Paweł Kozerski, przedstawiciele straży pożarnej, wojska, ośrodka rehabilitacyjnego przy ul. Kamienniej, a także parafianie z zaprzyjaźnionego zboru w Görlitz, udali się na poczęstunek. Dla pozostałych natomiast przewidziano grochówkę w parafialnym ogródku.

Luteranizm w Brzegu

przyjmuje w 1523r. książę piastowski Fryderyk II. Wedle zasady „czyja władza tego religia” (Cuius regio, eius religio), całe księstwo legnicko – brzeskie staje się luterańskie. Pierwszym pastorem największego w Brzegu kościoła św. Mikołaja, który pozostaje w rękach ewangelików do końca II wojny światowej, zostaje w 1525r. Jan z Opawy (po 1945r., w latach 1958-1966, odbudowany z wojennych zniszczeń przez parafię rzymsko-katolicką).

Brzeg był znaczącym centrum, kolebką ewangelicyzmu. Tu działały liczne rody wydawnicze – Tschornów, Boernerów, Jakobich. Tutaj drukowano polskie postylle i kancjonały. Ewangelicy prowadzili szkoły elementarne i średnie, zakłady opiekuńcze i wychowawcze. Przy parafii działały chóry i zespoły dziecięce, młodzieżowe i instrumentalne.

Przed II wojną światową w liczącym prawie 30 tys. mieszkańców Brzegu żyło 18 tys. ewangelików oraz 9 tys. katolików. Działali tu także Żydzi oraz staroluteranie, którzy nie chcieli przystąpić do Ewangelickiego Kościoła Unijnego.

Historia Kościoła św. Łukasza w Brzegu

W 1830 r. dla uczczenia 300-lecia Konfesji Augsburskiej król pruski Fryderyk III Wilhelm wydał edykt, który ustanawiał połączenie kościołów: luterańskiego i reformowanego w jeden kościół unijny. Unii sprzeciwiło się jednak wielu duchownych i wiernych, za co byli prześladowani, a nawet aresztowani i więzieni.
W roku 1840, kiedy umiera Fryderyk III Wilhelm, prześladowania kończą się, a 5 lat później powstaje kościół ewangelicki o tradycji czysto luterańskiej – tzw. staroluterski. Był to kościół wolny – nieposiadający wsparcia finansowego i prawnego ze strony państwa.

Pierwszym brzeskim pastorem staroluterskim był ks. Senkel, który w 1847 r. rozpoczął organizację parafii. Nabożeństwa odbywały się w użyczonym przez katolików kościele zamkowym św. Jadwigi. Później, dzięki staraniom superintendenta Morawecka, staroluteranie otrzymali kościół cmentarny św. Trójcy. Kolejny duchowny, pastor Schone, zakupił działkę na przedmieściach Brzegu przy Logaustrasse (obecnie ul. Łokietka). W 1897 r. przystąpiono do budowy kościoła, która trwała zaledwie pół roku. Uroczystego poświęcenia świątyni dokonano 10 października 1897 r. i nadano jej nazwę Łukasza Ewangelisty. W 1908 r. wybudowano dodatkowo duży dom parafialny – obecną plebanię.

Podczas I wojny światowej poległo na frontach 29 staroluteran – ich pamięci poświęcona jest tablica wmurowana w ścianę kościoła.

Ostatnim proboszczem staroluterskim był Paul Schroeter. Za jego kadencji, przed 1945r., licząca zaledwie 250 członków parafia działała bardzo prężnie. Istniały bowiem przy niej: chór kościelny, zespół puzonistów, koło pań, związek młodzieży oraz koło misyjne. Planowano również budowę nowej Sali parafialnej, ale wojna pokrzyżowała ostatecznie plany.

Po II wojnie światowej Brzeg znalazł się na terytorium Polski. Opiekę nad wszystkimi osobami wyznania luterańskiego objął Kościół Ewangelicko-Augsburski. Do 1952r. nie było w Brzegu stałego duszpasterza. Co dwa tygodnie na nabożeństwa przyjeżdżał na nabożeństwa do przycmentarnego kościoła św. Trójcy ks. Karol Jadwiszczok. Kiedy władze nakazały rozbiórkę świątyni, ewangelicy przenieśli się do zdewastowanego kościoła staroluterskiego św. Łukasza.

Pierwszym stałym duszpasterzem był ks. Stanisław Żwak, który jeszcze będąc studentem pomagał ks. Jadwiszczokowi w odprawianiu nabożeństw. Po ordynacji został mianowany administratorem parafii brzeskiej i kłodzkiej. Miejscem jego zamieszkania był Lewin Brzeski, gdzie również znajduje się zniszczony już dziś, ale wciąż mający szansę na odzyskanie dawnego blasku, kościół św. Piotra i Pawła.

Do 1999r. parafią w Brzegu z filiałami w Karczowie i Nysie opiekował się ks. Marian Niemiec. Po nim kierownictwo przejął Sławomir Fonfara, obecny proboszcz.

Nabożeństwa w kościele św. Łukasza odprawiane są, co tydzień o stałej porze – w niedzielę o 8:30. Dodatkowo odbywają się regularnie lekcje religii i godziny biblijne. Brzeskim parafianom służy sala parafialna, w której mają miejsce różne spotkania, m. in. gwiazdka dla dzieci i starszych, śniadanie wielkanocne, spotkanie przy chlebie w święto żniw, obchodzone zawsze w pierwszą niedzielę października.

Paweł Pawlita

 

Reklama
Materiał wyborczy KWW ŁĄCZY NAS BRZEG - GRZEGORZ CHRZANOWSKI
Materiał wyborczy KWW Krzysztofa Grabowieckiego
Materiał wyborczy Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość