Od dzisiaj (9. listopada) do 29. listopada, zamknięte zostały szkoły podstawowe dla klas I-III. Rodzice 7 i 8-latków mogą liczyć na dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Również rodzice przedszkolaków otrzymają świadczenie, gdy z powodu COVID-19 będzie zamknięta placówka. Problem pojawia się w przypadku dzieci w wieku 9 czy 10 lat.
Dzieci do 8 lat i starsze z orzeczeniem o niepełnosprawności
Zasiłek opiekuńczy przysługuje na opiekę nad dziećmi do lat 8. Rodzice starszych uczniów również mogą liczyć na takie świadczenie, ale tylko w przypadku odpowiedniego orzeczenia o niepełnosprawności dziecka: do 16 lat, które mają orzeczenie o niepełnosprawności, do 18 lat, które mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz do 24 lat, które mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.
Ponadto, do zasiłku uprawnieni są rodzice lub opiekunowie pełnoletnich osób niepełnosprawnych zwolnionych od wykonywania pracy z powodu konieczności zapewnienia opieki nad taką osobą w przypadku zamknięcia z powodu COVID-19 placówki, do której uczęszcza dorosła osoba niepełnosprawna. W tym przypadku chodzi o szkoły, ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze, ośrodki wsparcia, warsztaty terapii zajęciowej lub inne placówki pobytu dziennego o podobnym charakterze.
Na tym nie zamyka się krąg osób, które mają prawo wystąpić o dodatkowy zasiłek opiekuńczy, bo przysługuje on także w przypadku braku możliwości sprawowania opieki przez nianię, z którą rodzic ma zawartą umowę uaktywniającą lub w przypadku braku możliwości sprawowania opieki przez opiekuna dziennego z powodu COVID-19.
Co z dziećmi w wieku 9 lat i starszymi bez orzeczenia o niepełnosprawności?
Tu zaczyna się problem i lawina kontrowersji. Rząd zamykając szkoły nie wyjaśnił kto i w jaki sposób ma sprawować opiekę nad dziewięciolatkami, które uczęszczają do klas trzecich. Podobnie było wiosną, a plany zwiększenia granicy wiekowej spełzły na niczym.
Wygląda na to, że dzieci w wieku 9 czy 10 lat mogą przez cały dzień same pozostać w domu, ale w świetle obowiązujących przepisów nie mogą np. same, bez opiekuna, jeździć na rowerze. Uwagę na problem już kilka miesięcy temu zwracał wiceprzewodniczący NSZZ Policjantów. Andrzej Szary podkreślał, że dziecko, które ma 9, 10, 11 i nawet 12 lat wymaga opieki rodziców i pozostawianie go bez tej opieki niesie za sobą zagrożenia.
W podobnym tonie wypowiadają się psychologowie. Ich zdaniem różnica w samodzielności pomiędzy 8-latkiem a 12-latkiem jest ogromna, jednak znaczna większość dzieci w wieku 9, 10, 11, a także 12 lat, wymaga nie tylko opieki osoby dorosłej, ale także zorganizowania czasu zajęć. Dzieci w tym wieku, pozostawione same na cały dzień w domu, będą miały przeróżne pomysły, które mogą zagrażać ich bezpieczeństwu.
Potrzebne jest oświadczenie
Rodzice z prawem do dodatkowego zasiłku muszą złożyć oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Dokument należy złożyć u swojego płatnika składek, na przykład pracodawcy czy zleceniodawcy. Oświadczenie to jest jednocześnie wnioskiem o wypłatę dodatkowego zasiłku opiekuńczego.
Osoby prowadzące działalność pozarolniczą składają oświadczenie w ZUS, można to zrobić drogą elektroniczną przez Platformę Usług Elektronicznych. Bez oświadczenia ZUS albo płatnik składek nie wypłaci zasiłku.
Należy również zaznaczyć, że dodatkowy zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeśli drugi z rodziców może zapewnić dziecku opiekę, na przykład jest bezrobotny, korzysta z urlopu rodzicielskiego czy urlopu wychowawczego.