12 stycznia br. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Wojewody Opolskiego Sławomira Kłosowskiego i tym samym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu stał się prawomocny. Chodzi o sprawę nieudzielenia wotum zaufania dla burmistrza Jerzego Wrębiaka (PiS). Uchwałę miejskich radnych chciał uchylić wojewoda Sławomir Kłosowski (PiS), ale jego akt nadzorczy okazał się wadliwy.
Przypomnijmy, 17 czerwca 2021 roku odbyła się sesja Rady Miejskiej Brzegu, na której burmistrz Wrębiak przedstawił raport o stanie gminy oraz sprawozdanie z wykonania budżetu za rok poprzedni. Włodarz miasta nie uzyskał wówczas wotum zaufania oraz absolutorium.
Niespełna miesiąc później, bo 15 lipca 2021 r., wojewoda Sławomir Kłosowski (partyjny kolega burmistrza Brzegu) wydał rozstrzygnięcie nadzorcze, które stwierdzało nieważność uchwały Rady Miejskiej Brzegu. Zdaniem wojewody Kłosowskiego uchwała w sprawie nieudzielenia wotum zaufania burmistrzowi Wrębiakowi została podjęta z istotnym naruszeniem prawa, bo nie zawierała uzasadnienia.
Sprawa dość szybko została rozstrzygnięta w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Opolu. Skład orzekający wyrokiem z dnia 25 października 2021 r. podzielił argumentację radnych miejskich i uchylił rozstrzygnięcie wojewody Kłosowskiego uznając ten akt nadzoru za wadliwy.
Wojewoda nie zamierzał na tym poprzestać i złożył do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną od wyroku WSA w Opolu. Okazało się jednak, że 12 stycznia br. skład sędziowski NSA oddalił skargę Sławomira Kłosowskiego i tym samym uprawomocnił się wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu. Poniżej przytaczamy cześć uzasadnienia (pełna treść dostępna w bazie orzeczeń pod sygn. II SA/Op 492/21):
- „(…) W ocenie Sądu wymogi poprzedzające podjęcie uchwały w sprawie wotum zaufania dla Burmistrza Brzegu zostały w całości spełnione przez Radę Miejską Brzegu (…) Objęta zaskarżonym rozstrzygnięciem nadzorczym uchwała Rady Miejskiej Brzegu zawiera wszystkie obowiązkowe elementy uchwały wskazane w r.z.t.p. Uchwała ta posiada tytuł, datę jej wydania, numer, a także podstawę prawną jej podjęcia wynikającą z art.28aa ust. 9 u.s.g. Z § 1 uchwały wynika jej treść, a także wskazano w nim, że przedmiotowa uchwała została podjęta po zakończeniu debaty nad „Raportem o stanie Gminy Brzeg za rok 2020”, zaś § 2 wskazuje termin wejścia jej w życie (…) Jakkolwiek Sąd generalnie nie kwestionuje potrzeby czy konieczności uzasadniania projektów aktów prawa miejscowego i uchwał niebędących aktami prawa miejscowego, to jednak uchwała w przedmiocie udzielenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi) wotum zaufania posiada specyficzny charakter i z tego względu nie może posiadać odrębnego uzasadnienia. Jest ona bowiem podejmowana po przedstawieniu raportu o stanie gminy oraz po przeprowadzeniu debaty nad tym raportem i wynikającymi z niego informacjami. Całokształt informacji uzyskanych z raportu daje podstawy do sformułowania przez radnych oceny wójta (burmistrza, prezydenta), której wyrazem jest uchwała w przedmiocie wotum zaufania. Należy podkreślić, że to treść raportu, a czasem również treść i przebieg debaty nad raportem stanowią uzasadnienie podjęcia uchwały o udzieleniu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi) wotum zaufania lub stanowią uzasadnienie negatywnego wyniku głosowania nad nią, który to – z woli ustawodawcy – posiada charakter milczącej uchwały o treści negatywnej. Uchwała ta, a właściwie wynik przeprowadzonego przez radę głosowania nad nią, jest efektem wewnętrznego przekonania każdego z radnych. W tym przypadku ani organ nadzoru, ani sąd administracyjny nie może badać motywów takiego lub innego sposobu głosowania przez radnych, gdyż to wiąże się już z wykonywaniem przez nich mandatu udzielonego przez wyborców. Co więcej, niemożliwym jest odrębne uzasadnienie uchwały, która nawet nie była odrębnie procedowana, gdyż jej milczące podjęcie jest konsekwencją niepodjęcia innej uchwały.
Z przedstawionych powyżej względów Wojewoda Opolski błędnie uznał, że brak uzasadnienia uchwały Rady Miejskiej Brzegu w przedmiocie nieudzielenia wotum zaufania Burmistrzowi Brzegu stanowi istotne naruszenie prawa skutkujące koniecznością stwierdzenia nieważności tej uchwały. W konsekwencji wydany przez niego akt nadzoru jest wadliwy i podlega uchyleniu przez Sąd na podstawie art. 148 P.p.s.a.” – czytamy w uzasadnieniu prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu.
W telegraficznym skrócie oznacza to tyle, że Rada Miejska Brzegu zgodnie z prawem podjęła w 2021 roku uchwałę nieudzielenia burmistrzowi Brzegu wotum zaufania, natomiast rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody Kłosowskiego było wadliwe i zostało uchylone.
Dodajmy, że burmistrz Jerzy Wrębiak również nie uzyskał wotum zaufania w 2022 roku. Konsekwencją takiego stanu jest możliwość rozpisania referendum w sprawie odwołania burmistrza, jednak ostateczną decyzję w takim przypadku podejmują radni oddzielną uchwałą. Na razie nic jednak nie wskazuje, aby radni chcieli takie referendum ogłosić.