Od wielu lat Gmina Brzeg stara się o ministerialne wsparcie finansowe, nie tylko na zakup ubezpieczeń, czy przyborów szkolnych dla uczniów pochodzenia romskiego, ale także na remonty mieszkań zamieszkałych przez rodziny romskie. Podobnie będzie w 2020 roku. Dofinansowanie na cele mieszkaniowe wyniesie 50.000,00 zł (najwięcej w całym woj. opolskim), z kolei na zakup ubezpieczeń dla dzieci od następstw nieszczęśliwych wypadków to kwota 3.138,00 zł.
W ubiegłym roku burmistrz Brzegu wnioskował o 70.000,00 zł na remonty mieszkań dla społeczności romskiej, ale ministerstwo przyznało 61.000,00 zł. Dzięki temu udało się wyremontować 4 mieszkania przy ul. Grobli, Wydarzeń Brzeskich, Ofiar Katynia i Rybackiej. Kolejne remonty planowane są w roku bieżącym, a gmina otrzyma z MSWiA 50.000,00 zł.
Należy dodać, że w latach 2004-2013 funkcjonował ministerialny ”Program na rzecz społeczności romskiej w Polsce”, z kolei w latach 2014-2020 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji uruchomiło nową perspektywę i nazwa uległa drobnej zmianie – „Program integracji społeczności romskiej w Polsce”.
Niektóre miasta chętnie korzystają z takiej pomocy, np. Głubczyce oprócz dofinansowania na mieszkalnictwo i edukację stara się również o dofinansowanie w dziedzinie „Praca”. W 2020 r. na zadanie pn. „Romowie pracują za dług” Głubczyce otrzymają 30.000,00 zł. Z kolei Gmina Brzeg w tym roku otrzyma największe dofinansowanie z całego województwa opolskiego na remonty mieszkań zamieszkałych przez rodziny romskie.
Warto zaznaczyć, że oprócz jednostek samorządowych z programu mogą korzystać również stowarzyszenia. Brzeskie Stowarzyszenie Romów i Miłośników Kultury Romskiej „Parni Ciercheń” Biała Gwiazda otrzyma dofinansowanie na organizację zajęć pozalekcyjnych w świetlicy romskiej w Brzegu 72.525,00 zł oraz 12.000,00 zł na organizację Międzynarodowego Dnia Romów.
Jako ciekawostkę dodajmy, że pilotażowy program na rzecz społeczności romskiej powstał już 2001 roku na terenie województwa małopolskiego i trwał trzy lata. Obecnie funkcjonujący program daje ministrowi właściwemu do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych możliwość udzielania wsparcia jednostkom samorządu terytorialnego, które podejmują działania na rzecz zwiększenia integracji swoich romskich mieszkańców.
Gmina Brzeg czyni sporo starań na drodze ku integracji społeczności romskiej. Wnioski na różne dofinansowania składane są od 2005 roku. W 2008 r. poprzedni burmistrz Wojciech Huczyński uczestniczył w spotkaniu ws. utworzenia w mieście świetlicy romskiej, ale Huczyński później ten temat zaniedbał. Świetlicę udało się uruchomić dopiero po przejęciu władzy przez Jerzego Wrębiaka w 2015 roku:
– „Świetlica, która ruszyła dzięki wsparciu władz miasta i województwa opolskiego, ma być miejscem spotkań dla najmłodszych członków społeczności romskiej. Mieści się w budynku przy ul. Towarowej, administrowanym przez Brzeskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego. Podczas uroczystości, na której był obecny Burmistrz Brzegu Jerzy Wrębiak, prezes Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Romów w RP Jan Korzeniowski oraz prezes brzeskiego stowarzyszenia Romów Biała Gwiazda Robert Góral, dyskutowano o współpracy samorządu z członkami stowarzyszenia. Romowie przekazali podziękowania dla władz miasta za wsparcie w powstaniu świetlicy” – informował wówczas Urząd Miasta w Brzegu.
Dwa lata później w brzeskim Ratuszu obradowała Sejmowa Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych. W obradach udział wzięli posłowie, którzy na zaproszenie Jerzego Wrębiaka debatowali nad problemami mniejszości romskiej.
Brzescy Romowie zaprosili posłów, burmistrza i przedstawicieli władz wojewódzkich do świetlicy
integracyjnej przy ul. Towarowej. Zgromadzeni goście mieli okazję skosztować romskich specjałów, wysłuchać romskiego hymnu i pieśni religijnej. Zapoznali się również z tzw. romską konstytucją.
– Praojczyzną Romów są Indie. Polskich Romów – Rzeczpospolita Polska. Nie chcemy, aby dochodziło do incydentów typu „Kowal zabił, a Cygana powiesili”. Nie oczekujemy specjalnego traktowania, chcemy być traktowani jak każdy obywatel Polski. Problemem dla nas jest praca. Romska konstytucja zabrania nam wykonywania bardzo wielu zawodów, np. policjant, lekarz, pielęgniarka – wyjaśniał Jan Korzeniowski, prezes Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Romów Rzeczpospolitej Polskiej.