20 lutego – Globalizm, wieloryby, fajki i kajdanki

0
Obraz Džoko Stach z Pixabay
Reklama

Obchodzimy dzisiaj cztery kolejne święta. Jedne ważniejsze jak Światowy Dzień Sprawiedliwości Społecznej Międzynarodowy oraz Światowy Dzień Wielorybów inne mniej istotne jak  Dzień Palących Fajkę czy Dzień Kajdanek.

Światowy Dzień Sprawiedliwości Społecznej

Parafrazując słynne powiedzenie Winston’a Churchill’a o zasługach pilotów walczących w „Bitwie o Anglię”- Jeszcze nigdy w historii świata w rękach tak nielicznych, nie było tyle tak wiele.

Reklama - ciąg dalszy wpisu poniżej

Dzisiaj obchodzimy Światowy Dzień Sprawiedliwości Społecznej, który został ogłoszony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ i obchodzony jest corocznie 20 lutego. Pierwsze obchody odbyły się w roku 2009. Ideą tego dnia jest promowanie wysiłków na rzecz zmniejszenia ubóstwa, wykluczenia społecznego i bezrobocia.

W każdym społeczeństwie występuje zjawisko nierówności społecznych. I nie ma w tym nic dziwnego, pod warunkiem, że dysproporcje te nie są zbyt wielkie. Kiedy jednak, tak się dzieje, to staje się ono jednym z największych zagrożeń społecznych współczesnego świata. Przejawem ich jest nierówny dostęp ludzi do dóbr i usług kulturowych, ekonomicznych, władzy, prestiżu, opieki zdrowotnej czy edukacji.

Rokrocznie przed wystartowaniem Światowego Forum Ekonomiczngo w Davos, organizacja Oxfam publikuje swój raport dotyczący ubóstwa i nierówności na świecie. Oxfam to organizacja, która powstała w 1995 r. w wyniku połączenia się kilku organizacji pozarządowych walczących ze światowym ubóstwem i nierównościami.

Niestety wnioski są te same od lat. Nierówności rosną, a światowi liderzy debatujący w Davos nic w tej sprawie nie robią. Według tego raportu, najbogatszy 1% ludzkości posiada dwa razy więcej niż pozostałe miliardy ludzi zamieszkujących Ziemię. Z raportu wynika, że niemal całość światowych miliarderów w liczbie 2 153 ma większy majątek niż 4.6 miliarda ludzi, czyli 60 proc. populacji ziemskiej. Z kolei 22 najbogatszych ludzi na świecie ma większy majątek niż wszystkie kobiety zamieszkujące w Afryce. Ogromnym nierównościom towarzyszą jeszcze większe zastępy biedy, koncentrujące się głównie w krajach rozwijających się. Prawie połowa ludzkiej populacji żyje za mniej niż 5.50 dolara dziennie, a to oznacza znaczne spowolnienie w redukcji poziomu ubóstwa.

Mimo wiedzy na temat problemu nierówności społeczne nieustannie rosną. Najbogatsi powiększają swoje majątki, podczas gdy setki milionów ludzi żyje w skrajnym ubóstwie. Jednocześnie większość rządów państw świata nie zapewnia odpowiednich warunków rozwoju dla swoich mieszkańców.

Obniżają podatki dla najbogatszych i korporacji a nie dbają w ten sam sposób o dofinansowanie sektora publicznego. Niestety sytuacja może ulec jeszcze większemu pogorszeniu w najbliższych latach.

Z okazji Światowego Dnia Sprawiedliwości Społecznej, warto odpowiedzieć sobie na pytania, co potęguje wzrost nierówności dochodowych w skali globalnej? Czy ich źródeł należy poszukiwać przede wszystkim w rozwoju ekonomicznym? Czy czynnikiem wpływającym na zróżnicowanie ekonomiczne jest globalizacja i rozwój korporacji międzynarodowych?

„Nasze zepsute gospodarki wypełniają kieszenie miliarderom i wielkim korporacjom na koszt zwykłych kobiet i mężczyzn. Nic więc dziwnego, że ludzie zaczynają wątpić, czy miliarderzy powinni w ogóle istnieć… Przepaść pomiędzy bogatymi i biednymi nie może być zasypana bez wprowadzenia celowych rozwiązań prawnych, ale zbyt mało rządów je popiera” – powiedział Amitabh Behar, prezes Indyjskiego oddziału Oxfam po publikacji wspomnianego raportu.

Międzynarodowy Dzień Palących Fajkę

Został wymyślony w 2007 roku przez członków Klubu Fajki w Vancouver, których ogromna miłość do fajki natchnęła do stworzenia tego święta. Jest to dzień miłośników palenia tylko klasycznej fajki. Jak fajczarze podkreślają na każdym kroku – zdecydowanie różnią się od palaczy papierosów. Fajczarze to kolekcjonerzy rzadkich dzieł artystycznych i niezwykłych antyków, ceniący spokój i wszystko co dobre w życiu. Papieros to zupełnie co innego.

W Polsce, według różnych szacunków, fajki pali od 200 do 500 tys. osób. A za stolicę polskiej fajki uznaje się Przemyśl, w którym jest siedziba mistrzów wykonujących te przepiękne przedmioty.

Tego dnia fajczarze spotykają się w klubach, biorą udział w różnych konkursach i turniejach. Ulubionym i zarazem najciekawszym jest konkurs najdłuższego palenia trzech gram tytoniu. Rekordzistą świata w tej dyscyplinie jest Włoch Gianfranco Ruscala (3 godziny 18 minut i 8 sekund), a rekordzistką – Polka Danuta Pytel-Molska, która fajkę paliła na zawodach o zaledwie 10 minut krócej.

Światowy Dzień Wielorybów

Światowy Dzień Wielorybów ustanowiony został na Hawajach przez Pacific Whale Foundation. Największe obchody święta odbywają się na Maui – drugiej co do wielkości wyspie w archipelagu Hawajów. Każdej zimy w pobliżu wyspy pojawiają się stada humbaków, które odbywają tu gody, tutaj też rodzą się ich młode.

Nazwa „wieloryb” pochodzi z czasów, gdy walenie uważano za ogromne ryby i w mowie potocznej do grupy tej zaliczamy wszystkie duże walenie. A jak wiemy, z biologicznego punktu widzenia, wieloryby są ssakami

Na świecie żyje ok. 80 gatunków waleni. Walenie dzielą się na dwie podstawowe grupy fiszbinowce i zębowce. Zębowce posiadają zęby i odżywiają się rybami lub głowonogami. Do zębowców należą m.in. delfiny, w tym orki – największe morskie drapieżniki, a także jedyny przedstawiciel waleni na stałe żyjący w Bałtyku – morświn. Fiszbinowce w miejscu górnych zębów mają fiszbiny czyli kilkaset rogowych płyt, pełniących funkcję sitka za pomocą którego z pomocą silnego języka filtrują z wody pokarm. Choć fiszbinowce są ogromnymi zwierzętami (płetwal błękitny osiąga 33 metry długości i 190 ton wagi – i jest największym zwierzęciem jakie kiedykolwiek żyło na Ziemi) odżywiają się planktonem czyli drobnymi organizmami roślinnymi i zwierzęcymi dryfującymi w wodzie, krylem czyli małymi skorupiakami i drobnymi rybami.

Walenie występują w słonych wodach oceanów na całym świecie, Zarówno w zimnych wodach stref okołobiegunowych jak i w ciepłych wodach strefy tropikalnej. Wiele gatunków waleni odbywa wiosną coroczne wędrówki do stref polarnych, których wody w tym okresie obfitują w plankton. Podróż na „pastwiska” i z powrotem może wynieść kilka do kilkunastu tysięcy kilometrów.

Dzień Kajdanek

Kajdanki to, powszechnie znany przyrząd służący do ograniczenia swobody ruchów kończyn człowieka. Kajdanki znane były już w IV wieku p.n.e. Żołnierze greckiej armii znaleźli w bagażu rozgromionych Kartagińczyków kilka wozów pełnych kajdanek, które ci mieli przygotowane przewidując wielkie zwycięstwa i mnóstwo więźniów.

W czasach średniowiecznych kajdanek raczej nie używano. Pomysłowość ówczesnych była nieporównywalnie większa – pręgierz, kuna, dyby, to chyba najbardziej humanitarne sposoby jakich używano wobec schwytanych nieszczęśników.

W XIXw. w Anglii, znane już były dwa rodzaje (podobnych do współczesnych) kajdanek ogólnie używanych. Początkowo były nieporęczne, a ich zakładanie stanowiło nie lada problem, szczególnie wobec aresztanta, który stawiał czynny opór. Z biegiem czasu kajdanki stały się bardziej uniwersalne, lżejsze i łatwiejsze do zakładania.

Współczesne kajdanki składają się najczęściej z dwóch otwieranych kluczem obręczy, zakładanych na ręce lub nogi oraz łącznika, którym może być łańcuch, zawias, przegub lub stalowa linka.

Ciekawą odmianą (chociaż równie skuteczną), są malutkie kajdanki zakładane jedynie na kciuki.
Istnieją również, zrobione z wysokowytrzymałego tworzywa sztucznego tzw. kajdanki jednorazowe – taka rozbudowana modyfikacja popularnych tryty tek.

Reklama