Tradycyjnie w drugi weekend września we wsi Świątniki gm. Sobótka, u stóp góry Ślęża, odbędą się dwudniowe uroczystości i spotkanie kresowian niemal z całej Polski. W tym roku przypada to w dniach 14. (sobota) i 15. (niedziela) września.
Organizatorami spotkania pod Honorowym Patronatem Wojewody Dolnośląskiego Pawła Hreniaka jest Zarząd Główny Towarzystwa Miłośników Kultury Kresowej we Wrocławiu, Środowisko Wrocławskie 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej oraz parafia św. Józefa w Nasławicach.
Głównym tematem tegorocznego spotkania kresowian jest 80. rocznica wybuchu II wojny światowej i 100. rocznica powstania Flotylli Pińskiej, która odegrała istotną rolę w walkach z bolszewikami w latach 1919-20 na Kresach Rzeczypospolitej i która zakończyła tragicznie swą służbę w marynarce wojennej II RP we wrześniu 1939 roku.
„Polska Flotylla Rzeczna powstała 19 kwietnia 1919 roku. Wówczas dowództwo Wojska Polskiego zorganizowało z trzech kutrów patrol morski na Prypeci. Wziął udział w starciach z flotą bolszewicką pod Horodyszczem w lipcu 1919 roku. Później jednostki Wojska Polskiego z udziałem okrętów wojennych dokonały udanego desantu, który zmusił czerwonoarmistów do wycofania się z Łunińca. W marcu 1920 roku flotylla brała udział w walkach pod Mozyrzem i w ofensywie kijowskiej, gdzie pod Czarnobylem pomyślnie atakowała pododdziały Armii Czerwonej. Jednak po tym, jak bolszewicy rozpoczęli ofensywę na Zachód i zajęli międzyrzecze Prypeci, polscy marynarze zmuszeni byli zatopić swoje okręty i cofnąć się.
Odrodzenie Flotylli Pińskiej rozpoczęło się po podpisaniu traktatu ryskiego. W 1922 roku główną bazą flotylli został Pińsk. W mieście zbudowano Komendę Portu Wojennego, koszary, magazyny i hangary. W latach 1930. główną siłą Flotylli Rzecznej Polskiej Marynarki Wojennej było 6 monitorów uzbrojonych w haubice 100 mm i działa 75 mm, 3 łodzie kanonierskie, 2 okręty obrony przeciwlotniczej i 2 kutry patrolowe. Dodatkowo 7 trałowców powinno było postawić zagrody minowe. Od 1927 roku dowódcą Flotylli Pińskiej był komandor, absolwent Korpusu Morskiego w Petersburgu Witold Zajączkowski. Dzięki temu wybitnemu oficerowi udało się istotnie zmodernizować „flotę pińską”.”
Szczegółowy program międzynarodowego spotkania kresowian w Świątnikach przewiduje m.in. uroczystą Mszę św. w intencji ofiar II wojny światowej i marynarzy Flotylli Pińskiej sprawowaną przez Metropolitę Wrocławskiego abp Józefa Kupnego z udziałem pocztów sztandarowych, Kompanii Honorowej Wojska Polskiego i Orkiestry Reprezentacyjnej Wojsk Lądowych we Wrocławiu.
Kulminacyjnym punkiem Mszy św. będzie nadanie i poświęcenie sztandaru Towarzystwa Miłośników Kultury Kresowej. To duże wyróżnienie dla działaczy Towarzystwa z naszego miasta, bowiem sztandar zaprojektował przewodniczący koła TMKK w Brzegu – Eugeniusz Szewczuk, zaś graficznie opracował Mirosław Czoppa.
Po Mszy św. przy kościele NMP Matki Bożej Bolesnej nastąpi odsłonięcie pamiątkowej tablicy – pomnika upamiętniającej rocznicę wybuchu wojny oraz kresowym marynarzom Flotylli Pińskiej.
W poprzednich latach upamiętniono m.in. żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza, Żołnierzy Cichociemnych na Kresach, 27. Wołyńską Dywizję Piechoty Armii Krajowej, Narody Kresów. W sposób szczególny każdego roku pamięta się tu o Ofiarach Ludobójstwa na Kresach Wschodnich. W ubiegłym roku organizatorzy oddali hołd cichym bohaterom w ciężkiej pracy na Kresach – nauczycielom.
W bardzo bogatej części artystycznej wystąpi orkiestra dęta z Czech „Morawscy Muzykanci”, a także zespoły wokalno-instrumentalne, pieśni i tańca z Opolszczyzny i Dolnego Śląska – „Jeleniogórzanie”, „Malinianie”, „Kultywator”, „Ratowiczanie” i nasze „Leśne Echo”.
Drugi dzień IX Międzynarodowych Spotkań Miłośników Ziemi Wołyńskiej i Kresów Wschodnich w Świątnikach (niedziela, 15. września) to uroczystości odpustowe ku czci Matki Bożej Bolesnej przy Cudownym Obrazie NMP z Niewirkowa na Wołyniu. Co roku przybywają na nie Narody Kresów na czele z Ukraińcami i Czechami, Niemcami i Olendrami, Ormianami i Żydami. W części artystycznej drugiego dnia wystąpią zespoły z powiatu wrocławskiego, gm. Mietków „Listek Koniczyny”, „Sami swoi” oraz chór „Jubilat” z Domaniowa.
Rozrzuceni po całej Europie byli mieszkańcy Kresów Wschodnich i ich przyjaciele co roku spotykają się w Świątnikach k. Sobótki na Dolnym Śląsku. Tradycyjnie organizowany jest wyjazd z Brzegu na sobotnią uroczystość do Świątnik. Zgłoszenia pod nr tel. 607 565 427.
tekst i zdjęcia: Eugeniusz Szewczuk
