Uprawnienia UDT -kategorie, terminy, wymagania

Zajmując się pracą związaną w eksploatacją lub konserwacją urządzeń technicznych spotykamy się ze sformułowaniem „uprawnienia UDT”. Mianem tym określa się wszelkie dokumenty zezwalające na obsługę oraz naprawę pojazdów podlegających pod dozór techniczny. Chcesz wiedzieć, jakie są kategorie uprawnień UDT? Ile wynosi ich ważność? Lub po prostu jak je zdobyć? Zapraszamy do lektury!

Czym zajmuje się UDT?

Urząd Dozoru Technicznego sprawuje kontrolę nad wieloma, bardzo zróżnicowanymi typami urządzeń, które łączy jedno – są to urządzenia techniczne. UDT zajmuje się:

• nadzorowaniem projektów urządzeń technicznych,
• regularnym sprawdzaniem ich stanu technicznego,
• wprowadzaniem nowych programów szkoleniowych dla osób mających styczność z pojazdami znajdującymi się pod nadzorem UDT;
• prowadzeniem szkoleń oraz certyfikowaniem operatorów oraz konserwatorów.

Oznacza to, że Urząd Dozoru Technicznego dba o urządzenia techniczne od wstępnej fazy ich projektowania i produkcji, aż przygotowanie pracowników do ich obsługi, poprzez nadawanie im uprawnień UDT.

Kategorie uprawnień UDT

Urząd Dozoru Technicznego zajmuje się egzaminowaniem przyszłych operatorów i konserwatorów maszyn, takich jak:

• dźwigi (budowlane i towarowo-usługowe);
• podesty ruchome (masztowe, przejezdne, stacjonarne oraz wiszące);
• suwnice, wciągarki i wciągniki (ogólnego i specjalnego przeznaczenia);
• układnice;
• wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem (także z wysięgnikiem i operatorem unoszonym wraz z ładunkiem);
• wyciągi towarowe;
• żurawie (przewoźne, przenośne, samojezdne, stacjonarne, szynowe, wieżowe i szybkomontujące).
  Zdobycie uprawnień UDT jest konieczne, aby móc legalnie podjąć pracę w charakterze konserwatora lub operatora pojazdu technicznego.

Jak zdobyć uprawnienia UDT?

W celu zdobycia uprawnień UDT należy w najbliższym z oddziałów Urzędu Dozoru Technicznego złożyć wniosek o sprawdzenie kwalifikacji, wraz z potwierdzeniem opłaty egzaminacyjnej w wysokości 184, 43zł (cena ta uległa niewielkiemu wzrostowi od 11. lutego 2020). Do wniosku należy dołożyć także zgodę właściciela pojazdu, na którym przeprowadzany ma być egzamin w części praktycznej i zgodę na użyczenie miejsca pod tenże egzamin.

Do egzaminu możesz samodzielnie przygotować się w domu, lub wybrać szkolenia UDT (stacjonarne lub jak np. tutaj wygodny e-learning w formie prezentacji video), na których poznasz nie tylko teoretyczne zagadnienia dotyczące urządzeń podlegających pod dozór techniczny, ale także poćwiczysz jazdę czy manewrowanie pojazdem i nauczysz się np. wymiany butli gazowej ( o tym jak zrobić to krok po kroku przeczytasz tu).

Jakie są wymagania wobec kandydatów chcących zdobyć uprawnienia Urzędu Dozoru Technicznego? Kandydaci na stanowisko operatorów powinni:

• mieć ukończone 18 lat;
• posiadać przynajmniej zawodowe (lub wyższe) wykształcenie;
• uzyskać od lekarza medycyny pracy zaświadczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na wymienionym stanowisku.

Ostatni punkt dotyczy przede wszystkim dobrego stanu zdrowia kandydata, prawidłowej zdolności widzenia w obydwu oczach, dobrego słuchu, a także poprawnej koordynacji psycho-ruchowej, bez której operator mógłby nie poradzić sobie z obsługą urządzeń technicznych.

Ile ważne są uprawnienia UDT?

Czy uprawnienia na wózki widłowe są bezterminowe? Już nie. Jeszcze do niedawna uprawnienia UDT były ważne bezterminowo i otrzymywało się je dożywotnio. Obecnie, zapis ten zmieniono (więcej na ten temat znajdziesz w tekście „Najnowsze zmiany – ustawa o dozorze technicznym 2019” – dostępnym tutaj), głównie ze względów bezpieczeństwa i uprawnienia posiadają określony okres ważności, po którego upłynięciu należy przedłużyć ważność zezwolenia.

Uprawnienia UDT ważne są od 5 do 10 lat od momentu ich uzyskania (w zależności od rodzaju kwalifikacji i typu urządzenia). Dla przykładu:

10 letni okres ważności uprawnień UDT odnosi się do m.in:

• wciągarek i wciągników ogólnego przeznaczenia;
• suwnic ogólnego przeznaczenia;
• żurawi: stacjonarnych, przewoźnych i przenośnych;
• układnic;
• wyciągów towarowych;
• podestów ruchomych (z wyłączeniem podestów przejezdnych);
• wózków jezdniowych podnośnikowych napędzanych mechanicznie (dawnej kategorii IIWJO i IIIWJO) itd.

5-letni okres ważności uprawnień UDT dotyczy m.in.:

• wciągarek i wciągników specjalnego przeznaczenia;
• suwnic specjalnego przeznaczenia;
• żurawi (wszystkich poza stacjonarnymi, przewoźnymi i przenośnymi);
• przejezdnych podestów ruchomych;
• wózków jezdniowych podnośnikowych napędzanych mechanicznie z wysięgnikiem oraz wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia, unoszących osobę obsługującą wraz z ładunkiem;
• kolejek linowych;
• wyciągów do przemieszczania osób w celach turystyczno-sportowych itd.

Jak odnowić uprawnienia UDT?

Uprawnienia UDT mają określony termin ważności. Nie oznacza to jednak, ze za każdym razem muszą być ponownie wyrabiane. Wystarczy przedłużyć ich ważność. Jak to zrobić?

Minimum na 3 miesiące przed wygaśnięciem należy w oddziale UDT złożyć wniosek o przedłużenie ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego a wraz z nim zaświadczenie, iż w ciągu ostatnich 5 lat korzystało się z uprawnień minimum przez okres 3 lat.

Przedłużenie zaświadczenia kwalifikacyjnego jest bezpłatne.

Urząd Dozoru Technicznego – uprawnienia – podsumowanie

W powyższym artykule przedstawiliśmy zbiór najważniejszych informacji dotyczących uprawnień UDT na różnego typu pojazdy. Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat aktualnych przepisów dotyczących uprawnień, zapraszamy do artykułów: „Uprawnienia UDT na wózki widłowe – jak je zdobyć?„, który znajdziesz tutaj oraz „Uprawnienia na wózki widłowe – aktualne informacje„, który dostępny jest tu.