Dzięki inicjatywie Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej szkoły mogą skorzystać z bezpłatnych lekcji dotyczących historii najnowszej Polski. Podczas nich uczniowie, przy wykorzystaniu aktywnych metod nauczania, zapoznają się z jednym z aspektów rzeczywistości PRL – od sztuki po gospodarkę. Każda z lekcji, oparta na bogatym materiale źródłowym, dzięki zastosowaniu różnorodnych metod dydaktycznych, skłania ucznia do samodzielnych poszukiwań.
O lekcjach historii najnowszej rozmawiamy z prowadzącym je edukatorem z Biura Edukacji Publicznej wrocławskiego oddziału IPN Włodzimierzem Putowskim, który w ubiegłym tygodniu gościł w Zespole Szkół Zawodowych nr 1 w Brzegu.
Czym są lekcje z historii najnowszej i dla kogo są przeznaczone?
Są to spotkania edukacyjne dotyczące historii Polski od 1944 do 1989 roku, a czasami nawet zupełnie współczesnych czasów. Biuro Edukacji Publicznej IPN ma do dyspozycji dwanaście bloków tematycznych, którymi chce zainteresować młodych ludzi. Lekcja, którą poprowadziłem w Zespole Szkół Zawodowych nr 1 w Brzegu, zatytułowana „Grudniowy wstał świt” dotyczyła wprowadzenia stanu wojennego. Jest ona przewidziana na 90 minut i adresowana do uczniów klas pierwszych szkół ponadgimnazjalnych, ale można ją również przeprowadzić w gimnazjach. Uważam, że jest to bardzo dobry sposób na zdobycie wiedzy o stanie wojennym – jego przyczynach, konsekwencjach i o tym jaką traumę pozostawił on w świadomości ludzi żyjących w tamtych latach.
Pełny zestaw tematyczny lekcji jest dostępny na stronie internetowej Instytutu Pamięci Narodowej (www.ipn.gov.pl zakładka nauka i edukacja/lekcje). Szkoły, które chciałyby skorzystać z naszej oferty powinny skontaktować się z koordynatorem Iwoną Demczyszak z Okręgowego Biura Edukacji Publicznej we Wrocławiu. Docieramy wszędzie tam, gdzie jest taka potrzeba. Lekcje, które prowadzimy są bezpłatne i każda szkoła może skorzystać z naszej pomocy. Mamy przygotowane tematy skierowane do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz dla dzieci z podstawówek.
Jaki cel przyświeca temu projektowi?
Chodzi o to, żeby nasze społeczeństwo było bardziej świadome tego co wydarzyło się w Polsce kilkanaście lub kilkadziesiąt lat temu. Z tą wiedzą bywa różnie – wystarczy choćby zerknąć na wyniki ankiety dotyczącej wiedzy o Katyniu. Staramy się uświadamiać młodym ludziom, że warto znać historię swojego kraju. Temu służą lekcje o ratowaniu Żydów, rzezi wołyńskiej, dotyczące życia w PRL-u i tego jakie prześladowania dotykały osoby, które ośmieliły się wystąpić przeciwko temu systemowi.
Ma pan okazję spotykać się podczas tych lekcji z młodymi ludźmi. Jak oni reagują na te trudne i wieloaspektowe tematy, dotyczące przecież okresu, w którym żyli już ich dziadkowie czy rodzice? Czy uczniowie znają historię najnowszą?
Z tym jest bardzo różnie. Są osoby świetnie zorientowane w historii najnowszej, zainteresowane, zadające mnóstwo pytań – nierzadko bardzo trudnych. Jest również grupa młodych ludzi, którzy nie mają niemal żadnej wiedzy na temat dziejów współczesnych. Myślę, że przyczyną takiego stanu rzeczy jest fakt, iż w domach nie rozmawia się już na ten temat, a przecież jeszcze kilkanaście lat temu rozmowa na temat historii najnowszej była standardem. Dzisiaj niestety wychowanie poprzez dzielenie się doświadczeniem i wiedzą próbuje się zastąpić wychowaniem poprzez telewizor – efekty tego są bardzo mizerne. Cieszy mnie jednak fakt, że na lekcjach, które prowadzę widać osoby zainteresowane, chcące dowiedzieć się czegoś więcej. Bardzo często dostaję później od młodzieży maile z prośbą o wskazanie źródeł i materiałów, a to oznacza, że nasze spotkania są ważne i przynoszą efekty. Świadczy też o tym fakt, że do niektórych szkół jeżdżę wielokrotnie i mam okazję cyklicznie spotykać się z uczniami.
Czy oprócz bezpłatnych lekcji, z których mogą skorzystać szkoły, przygotowane zostały też inne akcje dotyczące historii współczesnej?
Oferta Biura Edukacji Publicznej IPN jest bardzo szeroka i nastawiona na krzewienie wśród społeczeństwa świadomości o historii najnowszej Polski. Nie są to tylko lekcje, ale również szereg innych inicjatyw. Są to rozmaite projekty edukacyjne, wystawy, konferencje i publikacje. Szczegółowo można się z nimi zapoznać na naszej stronie internetowej.
