KAPSUŁY Z WIEŻY BRZESKIEGO RATUSZA [analiza skarbów cz. VI]

0
Reklama

Chciałbym podzielić się po raz kolejny z czytelnikami portalu Brzeg24.pl informacjami o następnych znaleziskach z kapsuł znalezionych w gałce hełmu wieży brzeskiego ratusza. Tym razem z kapsuły pakowanej w 1822 r. o numizmatach związanych z Brzegiem i Śląskiem.


Oprócz okolicznościowych medali w brzeskich kapsułach umieszczono także obiegowe monety z różnych okresów historii Brzegu. Niektóre z nich w idealnym stanie, ukazują przemiany historyczne, ale przede wszystkim zmiany bijących te monety władców Śląska.

Reklama - ciąg dalszy wpisu poniżej

Jednym z najcenniejszych znalezionych w tubach numizmatów jest dukat trzech braci z 1658 r., moneta bita w złocie w książęcej mennicy w latach 1656-61 (śr. 20,8 mm, waga 3,44 g). Trzej bracia, książęta legnicko-brzesko-wołowscy Jerzy III, Ludwik IV i Chrystian odziedziczyli początkowo księstwo brzeskie, po ojcu Janie Chrystianie. Po śmierci stryja Jerzego Rudolfa przypadło im także księstwo legnickie. Chcąc uniknąć nieporozumień i konfliktów postanowili podzielić między sobą ziemię, które odtąd do nich należały. W latach 1651-1662

Dukat trzech braci z 1658 r.
Dukat trzech braci z 1658r.

w mennicy brzeskiej książęta bili wspólne monety. Na awersie brzeskiego złotego dukata znajduje się wizerunek półpostaci trzech książąt. W perełkowym otoku napis: D[EI]. G[GRATIA] • GEORGI[US] • LUDOVIC[US] • & CHRISTIA[NUS] • FRATR[ES] •. Na rewersie znajduje się orzeł śląski i napis w otoku: DUCES • SILESIAE • LIGNIC[ENSAE] • BREGE[NSAE] • & • WOLAV[IENSAE] 1658. Co można przetłumaczyć: Z łaski Bożej Jerzy, Ludwik i Christian bracia, książęta śląscy, legniccy, brzescy i wołowscy. Moneta oznaczona została na rewersie znakiem serca z hakownicami, to jest znakiem firmowym Christiana Pfahlera ok. połowy XVII w. mincmistrza w mennicy brzeskiej.

Gulden elektora pruskiego 1690 r. (awers)
Gulden elektora pruskiego 1690 r. (awers)

Kolejna w chronologicznej kolejności moneta to tzw. gulden pruski elektora brandenburskiego Fryderyka III (późniejszego króla Prus Fryderyka I). Gulden o wartości 2/3 talara był bity w srebrze (śr. 36 mm, waga 17,2 g) w książęcej mennicy elektora w Berlinie przez mincerz mistrza Lorenza Christopha Schneidera czynnego w latach 1682-1701 r. Awers z profilowym ujęciem w lewo popiersia elektora Fryderyka II w antykizującej zbroi. Przy krawędzi napis: FRIDER[ICUS] • III • D[EI] • G[RATIA] • M[EMORIA] • B[ONO] / S[SANCTAE] • R[OMANAE] • I[MPERII] • ARC[KAMER] & EL[ECTOR] (Fryderyk III z Łaski Bożej dobrej pamięci Świętego Cesartswa Rzymskiego arcykomorzy i elektor). Na rewersie dziesięciopolowy herb elektora brandenburskiego z koroną w zwieńczeniu i napisem przy krawędzi: MONETA NOVA – BRANDENB[URGIA] • 1690 (Nowa moneta Brandenburgia 1690). W dolnej części w nawiasie wartość monety 2/3 talara (równowartość jednego guldena pruskiego). Po obu stronach herbu sygnatura mincerza: LC / S.

Kolejny numizmat to talar cesarza Karola VI z 1725 r.  bity w srebrze (śr. 43 mm, waga 28,58 g) w latach 1711-1740 w różnych mennicach cesarskich. Na awersie przedstawiony został wizerunek ostatniego męskiego potomka dynastii Habsburgów. Ukazano go w popiersiu w prawym profilu, z peruką i wieńcem laurowym na głowie. Odziany wantykizującą zbroję z naszyjnikiem z orderem Złotego Runa na szyi. Przy krawędzi napis: CAROL[US] • VI  • D[EI]

Talar Karola VI 1725 r. (awers)
Talar Karola VI 1725 r. (awers)

• G[RATIA] • R[OMANUM] • I[MPERIUM] • S[SANCTAE] • A[UGUSTUS] • / GE[RMANIA] • HI[IERUSALEM] • HU[NGARIA] • BO[HEMIA] • REX stanowiący fragment tytulatury cesarza: Karol VI z Łaski Bożej rzymskiego imperium świętego August, król Niemiec, Jerozolimy, Węgier i Czech. Na rewersie ukazany został dwugłowy orzeł cesarski z tarczą z wizerunkiem herbu monarchii habsburskiej. Przy krawędzi napis: ARCHID[UX] • AUST[RIAE] • DUX • BU[RGUNDIAE] • COM[ES] • TYROL • 1725, będący dalszym ciągiem tytulatury z awersu: arcyksiążę Austrii, książę Burgundii i hrabia Tyrolu. Talar posiada niewielkie uszko, co wskazywałoby na wtórne użycie monety jako ozdobnej zawieszki. Za tydzień kolejna odsłona znaleziska z wieży brzeskiego ratusza i prezentacja kolejnych monet i medali. (cdn)

 

Reklama