Od połowy maja 2011 r. w Niemczech notuje się wzrost zachorowań wywołanych werotoksycznym szczepem E. coli O104 (STEC). Zachorowanie objawia się biegunką,a w około ¼ przypadków u chorych dochodzi do rozwoju zespołu hemolityczno-mocznicowego (HUS), który w części przypadków może skutkować trwałymi uszkodzeniami funkcji nerek, a nawet zgonem.
Niemieckie służby zdrowia publicznego, na podstawie przeprowadzonego dochodzenia epidemiologicznego, podejrzewają, że źródłem zachorowań jest skażona żywność -najprawdopodobniej warzywa – zwłaszcza ogórki, pomidory i sałata.
Sobotnie przedpołudnie, 4 czerwca, brzeskie targowisko. Jak zwykle duży ruch. Przyglądam się kupującym, jakie produkty wybierają? Pomidory, ogórki, ziemniaki, kapusta, sałata – młode, świeże, dojrzałe. Zapytani czy nie boją się bakterii, odpowiadają: nie, bo to polskie warzywa. Handlowcy potwierdzają, że produkty polskiego pochodzenia budzą zaufanie i tylko przez kilka dni, po nagłośnieniu przez media sprawy „śmiercionośnych” ogórków, nieznacznie spadło zainteresowanie tym warzywem. W tej chwili – jak podkreślają – górę bierze zdrowy rozsądek, a sami kupujący potwierdzają, że przecież najważniejsza jest higiena.
Zakażenie bakteriami E. coli następuje głównie na skutek spożycia zanieczyszczonej żywności lub wody, poprzez kontakt ze zwierzętami, a także przeniesienie choroby z człowieka na człowieka – na skutek bliskich kontaktów ( najczęściej rodzinnych, w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, domach opieki itp.). W przeszłości jako źródło zakażenia występowały różnorodne surowe produkty żywnościowe (nie pasteryzowane) mleko i sery, niedogotowana wołowina, inne świeże produkty (np. kapusta, sałata, szpinak), napoje owocowe itp. Ognisko zakażeń wywołanych szczepami E. coli z grupy STEC, które wystąpiło w USA i Kanadzie związane było ze spożywaniem orzechów włoskich. Nowe źródła zakażenia są cały czas identyfikowane. Ponadto zwierzęta, w tym bydło i przeżuwacze, mogą być bezobjawowymi nosicielami szczepów STEC – chorobotwórczych dla człowieka. W takim przypadku zakażenie może być przenoszone na ludzi na skutek zanieczyszczenia produktów żywnościowych fekaliami.
Nie oznacza to, że powinniśmy wyeliminować ze swojej codziennej diety wszystkie te produkty czy to pochodzenia zwierzęcego, czy roślinnego. W Polsce nie stwierdzono zachorowań, które wskazywałyby, aby skażona żywność trafiła na polski rynek. Jednak – jak zapewniła Alicja Tomaszewska – Bernat, z-ca Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Brzegu – zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego , z uwagi na zaobserwowany na terenie Niemiec wzrost wykrywalności HUS i krwawej biegunki oraz możliwość wystąpienia w Polsce zawleczonych przypadków zachorowań lub zakażeń spowodowanych zakażoną żywnością importowaną, Państwowa Powiatowa Inspekcja Sanitarna w Brzegu podjęła zintensyfikowane działania na terenie powiatu brzeskiego w zakresie:
– działalności kontrolnej,
– prowadzenia działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie potencjalnych źródeł zagrożenia, procesu przygotowania produktów żywnościowych do spożycia, w tym warzyw, oraz zachowania zasad i profilaktyki higieny osobistej;
Dotychczas kontrolami objęto hurtownie owoców i warzyw, stołówki, przedszkola, restauracje, sklepy spożywcze, ze szczególnym uwzględnieniem supermarketów. W trakcie kontroli sprawdzeniu podlegają dostawcy owoców i warzyw, warunki sanitarno-higieniczne obiektów, prowadzi się akcję edukacyjną oraz pozostawia ulotkę pt. „Bezpieczna żywność”. MB
ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA
Główny Inspektor Sanitarny przypomina o konieczności przestrzegania higieny podczas przygotowywania i spożywania żywności, w szczególności świeżych owoców, warzyw oraz mięsa. A oto kilka zasad zdrowego żywienia:
UTRZYMUJ CZYSTOŚĆ
– myj ręce przed kontaktem z żywnością i podczas jej przygotowywania
– myj ręce po wyjściu z toalety
– myj i odkażaj wszystkie powierzchnie i sprzęty wykorzystywane
podczas przygotowywania żywności
– chroń kuchnię i żywność przed owadami i innymi zwierzętami
ODDZIELAJ SUROWĄ ŻYWNOŚĆ OD UGOTOWANEJ
– oddzielaj surowe mięso, drób, owoce morza od innej żywności,
– do przygotowywania surowej żywności używaj oddzielnego sprzętu i
przedmiotów, np. noży i desek do krojenia
– magazynuj żywność w oddzielnych pojemnikach, tak aby nie dopuścić
do kontaktu między żywnością surową z już ugotowaną
GOTUJ DOKŁADNIE
– gotuj dokładnie, przede wszystkim mięso, drób, jaja i owoce morza
– żywność taką jak np. zupy doprowadzaj do wrzenia tak, aby zyskać
pewność, że osiągnęła ona temperaturę 70°C. Co do mięsa i drobiu,
musisz mieć pewność, że soki z wnętrza tych produktów są czyste –
nie różowe.
– odgrzewaną żywność przed spożyciem również odgrzej do
temperatury powyżej 70° C.
UTRZYMUJ ŻYWNOŚĆ W ODPOWIEDNIEJ TEMPERATURZE
– nie pozostawiaj ugotowanej żywności w temperaturze pokojowej przez
okres dłuższy niż dwie godziny,
– wszystkie gotowane i łatwo psujące się produkty przechowuj w
lodówce (najlepiej w temperaturze poniżej 5°C)
– utrzymuj wysoką temperaturę (ponad 60°C) gotowanych potraw tuż
przed podaniem
UŻYWAJ BEZPIECZNEJ WODY I ŻYWNOŚCI
– nie przechowuj żywności zbyt długo, nawet w lodówce
– nie rozmrażaj zamrożonej żywności w temperaturze pokojowej (zanurz
produkt w ciepłej wodzie lub użyj urządzeń grzejnych)