Już blisko rok temu nasza redakcja chciała poznać uzasadnienie brzeskiej prokuratury do umorzonego śledztwa w sprawie „znikających” zbiorników z odpadami nielegalnie składowanych w Skarbimierzu-Osiedlu. Sprawa dotyczyła aż około tysiąca dużych mauzerów z chemikaliami. Wójt Andrzej Pulit twierdził, że mniejsza ilość odpadów jest wynikiem pomyłki strażaków podczas liczenia, jednak strażacy zaprzeczali, że mogło dojść do błędu na tak znaczącą skalę. Ostatecznie prokuratura umorzyła śledztwo i nie chciała udostępnić naszemu dziennikarzowi uzasadnienia tego postanowienia. Teraz w końcu możemy poznać ten dokument, bo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu zobowiązał Prokuraturę Rejonową w Brzegu do załatwienia wniosku o dostęp do informacji publicznej.
Przypomnijmy, że nielegalne składowisko chemikaliów w Skarbimierzu-Osiedlu ujawniono 15 maja 2020 roku. Wówczas strażacy policzyli aż 1927 sztuk mauzerów z rozpuszczalnikami, farbami i nieznanymi substancjami oraz ponad 500 sztuk tego typu pojemników ze zużytym olejem, popiołem i innymi zmieszanymi odpadami. Łącznie to blisko 2,5 tysiąca ogromnych zbiorników z chemikaliami.
9 marca 2021 r. na teren nielegalnego składowiska weszli przedstawiciele Gminy Skarbimierz, a z ich raportu wynikało, że znajduje się tam już około 1434 pojemników z odpadami. Nieco ponad dwa miesiące później, bo 20 maja 2021 r., na zgłoszenie Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Opolu wezwano strażaków, aby ocenili zagrożenie związane z wcześniej wykrytymi rozszczelnieniami zbiorników. Tego dnia ustalono, że na terenie działki znajdowało się już tylko 1279 pojemników typu mauzer.
Czy i w jaki sposób znikały pojemniki z chemikaliami oraz jak to w ogóle możliwe, że ktoś postronny mógł mieć do nich dostęp, aby je wywozić w niejasnych okolicznościach? Strażacy cały czas są przekonani, że do błędu w liczeniu nie doszło, i trudno temu się dziwić, bo różnicę kilku, kilkunastu, czy nawet kilkudziesięciu pojemników można byłoby zrozumieć, jednak nie aż 1000 sztuk zbiorników o pojemności 1000 litrów każdy.
Już 21 maja 2021 r. Prokuratura Rejonowa w Brzegu wszczęła śledztwo w sprawie nielegalnego usuwania substancji i odpadów w ilości nie mniejszej niż 1000 pojemników, tj. o czyn z art. 183 § 1 kk. Ostatecznie sprawa została umorzona pod koniec września 2021 r., a nasza redakcja chciała poznać powody takiego rozstrzygnięcia.
Dziennikarz portalu Brzeg24.pl wystąpił do brzeskiej prokuratury z wnioskiem o dostęp do informacji publicznej, aby ta przekazała postanowienie wraz z uzasadnieniem o umorzeniu. Ku naszemu zdziwieniu zastępca prokuratura rejonowego prok. Agnieszka Bucheld odpisała, że udostępnienie żądanej informacji jest uregulowane w kodeksie postępowania karnego i wnioskodawca powinien zwrócić się o jej udostępnienie na podstawie przepisów szczególnych, a nie na podstawie wniosku o dostęp do informacji publicznej.
Problem w tym, że pani prokurator – naszym zdaniem – była w błędzie, o czym nasz dziennikarz grzecznie ją poinformował przytaczając wyroki sądów administracyjnych, a mianowicie – uzasadnienie umorzenia śledztwa stanowi informację publiczną i organ jest obowiązany do zrealizowania wniosku.
Prokurator Agnieszka Bucheld nie przyjmowała naszej argumentacji i wciąż stała na stanowisku, że wnioskodawca powinien zwrócić się na podstawie kodeksu postępowania karnego (chociaż nie był stroną postępowania!), zamiast wnioskować o dostęp do informacji publicznej.
Niestety, sprawa uzyskania informacji publicznej, czyli uzasadnienia umorzonego śledztwa przeciągała się. Co ciekawe, nasz dziennikarz spróbował również uzyskać ten dokument według wskazówek pani prokurator, czyli zawnioskował o niego na podstawie k.p.k, jednak wtedy stało się już wszystko jasne – prok. Agnieszka Bucheld zarządziła… odmówić wyrażenia zgody na zapoznanie się z postanowieniem o umorzeniu sprawy „znikających” chemikaliów!
Skarga na bezczynność Prokuratury Rejonowej w Brzegu została skierowana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, który wyrokiem z dn. 8 listopada 2022 r. zobowiązał brzeską prokuraturę, do załatwienia wniosku o dostęp do informacji publicznej.
- „Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu (…) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 8 listopada 2022 r. sprawy ze skargi A. P. na bezczynność Prokuratora Rejonowego w Brzegu w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1) zobowiązuje Prokuratora Rejonowego w Brzegu do załatwienia wniosku A. P. z dnia 22 listopada 2021 r. w terminie 1 miesiąca od dnia otrzymania odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami administracyjnymi sprawy, 2) stwierdza, że bezczynność Prokuratora Rejonowego w Brzegu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, 3) zasądza od Prokuratora Rejonowego w Brzegu na rzecz skarżącego A. P. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego” – czytamy w sentencji wyroku WSA w Opolu.
Na razie nie wiadomo, czy Prokuratura Rejonowa w Brzegu będzie odwoływać się od tego wyroku, ale wiadomo, że prędzej czy później opinia publiczna pozna uzasadnienie umorzonej sprawy „znikających” chemikaliów.