W dzisiejszych czasach z plastikiem mamy styczność każdego dnia. Mleko, jogurt, czy też wodę mineralną kupujemy głównie w plastikowych butelkach czy kartonikach. Materiał ten z powodzeniem zastąpił użytkowane kiedyś głównie opakowania szklane i papierowe. Plastik jest materiałem praktycznym, wytrzymałym i tym samym tanim, dlatego też tak powszechnym.
Przed dokonaniem w sklepie zakupu poszczególnych produktów warto zwrócić uwagę na skład ich opakowań.
Na wszystkich plastikowych opakowaniach znajduje się informacja, z jakiego dokładnie tworzywa zostały one wykonane. Informacja taka ma formę graficznego symbolu – trzy strzałki przypominające wyglądem trójkąt, wewnątrz którego umieszczona jest cyfra – od 1 do 7. Oznaczenie takie najczęściej figuruje na spodzie opakowania. Każdy symbol charakteryzuje się konkretnym składem.
Poniżej szczegółowe objaśnienie symboli:
1 – PET / PETE – to politereftalan etylenu, jedno z najczęściej wykorzystywanych tworzyw. PET używany jest głównie przy produkcji plastikowych butelek na napoje (m.in. wody mineralne), naczyń jednorazowego użytku, a także różnego rodzaju włókien sztucznych. Opakowania wykonane z powyższego tworzywa nie powinny być ponownie wykorzystywane. Przeprowadzone badania wykazują możliwość występowania w opakowaniach PET ksenoestrogenów – związków chemicznych, mogących niekorzystnie oddziaływać na układ hormonalny. Opakowania takie nie powinny mieć również bezpośrednio kontaktu ze słońcem. Promienie słoneczne mogą powodować wydzielanie szkodliwych substancji.
2 – HDPE – to polietylen wysokiej gęstości. Używany jest on m. in. do produkcji pojemników i folii do pakowania żywności, a także rur, nart, żagli, markerów, zmywaczy do paznokci oraz toników. Uważany jest za jedno z dwóch najbezpieczniejszych dla nas tworzyw. Wykonane z niego opakowania można powtórnie użytkować.
3 – V / PVC – to polichlorek winylu, bardzo często wykorzystywany. Używany do produkcji m.in. folii do pakowania żywności. Dodatkowo znajduje on zastosowanie przy produkcji wykładzin podłogowych, stolarki okiennej i drzwiowej, rur, elektroizolacji, cewników, strzykawek czy płyt gramofonowych. PVC jest szkodliwy dla zdrowia i może wydzielać toksyny. W procesie jego spalania wytwarzane są groźne dla zdrowia związki chemiczne – dioksyny.
4 – LDPE – to polietylen niskiej gęstości. Używany jest głównie w branży spożywczej i przemyśle farmaceutycznym. Służy do produkcji wielu rodzajów opakowań do żywności. Można go ponownie użytkować, jest on jednak mniej bezpieczny dla naszego zdrowia niż HDPE i PP (czyli plastiki oznaczone numerami 2 i 5).
5 – PP – to polipropylen wielokrotnego użytku. Często używany do produkcji opakowań do żywności. Zastosowanie ma również w produkcji rur, izolacji przewodów elektrycznych, płyt, profili, folii czy włókien. Razem z HDPE (plastik oznaczony symbolem 2) uznawany jest za jeden z najbezpieczniejszych dla naszego zdrowia plastików.
6 – PS – to polistyren, najbardziej rozpoznawalny jako styropian, czyli w formie spienionej. PS wydziela toksyny i nie powinno się go stosować jako opakowanie do żywności. Jest rzadko stosowany do tego celu, ale mimo wszystko może być wykorzystywany np. przy produkcji przykrywek do jednorazowych kubków na kawę.
7 – INNE / OTHER – to tworzywa inne. Nie powinno się ich wykorzystywać do produkcji opakowań na żywność, gdyż może się w nich znajdować niebezpieczny dla naszego zdrowia bisfenol A (BPA). Jest to związek chemiczny, który może przyczyniać się do powstawania wielu chorób układu nerwowego i hormonalnego, w tym choroby Alzheimera czy depresji. BPA jest używane w wielu artykułach codziennego użytku np. butelkach dla dzieci, pojemnikach na pokarm. Dodawanie BPA do opakowań jest kontrowersyjnym tematem i przyczyną wielu dyskusji na całym świecie.
Jeśli na opakowaniach, butelkach nie ma informacji „BPA free”, bezpiecznie jest ich nie podgrzewać i nie używać do gorących napojów i posiłków. Najbezpieczniej jest w ogóle ich unikać.
W obecnych czasach nie jesteśmy w stanie wykluczyć plastiku z naszego codziennego życia, ale możemy zminimalizować jego szkodliwy wpływ na nasze zdrowie.
Zwracając uwagę na oznakowanie opakowań i stosując się do poniższych najważniejszych zasad jesteśmy w stanie poprawić jakość naszego życia:
– przechowuj żywność wykorzystując do tego celu opakowania oznaczone cyfrą 2 (HDPE) oraz 5 (PP), pozostałe plastiki możesz oddać do recyklingu
– nie używaj ponownie butelek PET
– nie podgrzewaj w mikrofalówce żywności w opakowaniach zawierających bisfenol (grupa 7), nie wlewaj do nich gorących płynów i nie zmywaj takich opakowań w zmywarce