23 maja – sprawdzamy dla Was, co kryje w sobie kalendarz. Słońce wzeszło o godzinie 4:27, a zajdzie o 20:38. Imieniny obchodzą m.in.: Jan, Michał, Iwona, Emilia, Julian i Lucjusz. Dziś obchodzimy: Zielone Świątki, Dzień Wymiaru Sprawiedliwości, Międzynarodowy Dzień Końca Przetoki Położniczej, Światowy Dzień Żółwia i Dzień Spedytora.
Zielone Świątki
Pięćdziesiątnica, Święto Zesłania Ducha Świętego i Zielone Świątki – to trzy nazwy jednego święta, które przypada właśnie na dzisiaj, czyli na 49 dzień po Wielkanocy. Upamiętnia ono wydarzenie, które zgodnie z Pismem Świętym miało miejsce 50 dni po Zmartwychwstaniu – zstąpienie Ducha Świętego na zgromadzonych w wieczerniku apostołów, za sprawą którego otrzymali oni charyzmaty oraz dar porozumiewania się w wielu językach.
Święto Zesłania Ducha Świętego, podobnie jak Wielkanoc, jest obchodzone przez dwa dni – w niedzielę i w poniedziałek. Do 1951 roku oba te dni były też wolne od pracy, m.in. w Polsce. Dzisiaj z taką praktyką można spotkać się tylko w Kościele Zielonoświątkowym, czyli w pentekostalizmie, wywodzącym się z ewangelickiego protestantyzmu i kładącym duży nacisk na znaczenie darów Ducha Świętego.
Zielone Świątki to niewątpliwie bardzo ważne święto w Kościele, choć zdaniem części historyków wywodzi się jeszcze ze zwyczajów pogańskich, związanych ze świętem wiosny. Nasi praprzodkowie mieli w tym czasie prowadzić magiczne praktyki, aby zapewnić sobie obfite plony.
Dzień Wymiaru Sprawiedliwości
Kolejne z dzisiejszych świąt upamiętnia ważną postać dla Włochów – Giovanniego Falcone. Za sprawą tego sędziego śledczego w 1986 roku odbył się największy w historii Włoch proces przeciw przestępczości zorganizowanej, w którym skazano 362 gangsterów związanych z mafią sycylijską.
Mafia nie pozostawiła działań Falcone bez konsekwencji i już 3 lata po wspomnianym wcześniej procesie przeprowadziła zamach bombowy, który okazał się jednak nieudany. Gangsterzy dopięli swego 23 maja 1992 roku, kiedy to zaminowali kilkudziesięciometrowy odcinek autostrady, którym poruszał się sędzia. W zamachu zginął Giovanni Falcone, jego żona Francesca Morvill oraz ochraniający ich funkcjonariusze policji. Natomiast dwa miesiące później zginął Paolo Borsellino, najbliższy współpracownik Falcone, który również przyczynił się do skazania członków mafii.
Dzień Wymiaru Sprawiedliwości powstał w 2013 roku z inicjatywy Europejskiego Stowarzyszenia MEDEL „Sędziowie i Prokuratorzy na rzecz Demokracji i Wolności”, które zrzesza organizacje sędziowskie i prokuratorskie z całej Europy. Polskie obchody koordynuje zaś Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”.
Międzynarodowy Dzień Końca Przetoki Położniczej
Przetoka położnicza to jeden z najpoważniejszych urazów ginekologicznych, do jakich może dojść w trakcie porodu. To dziura pomiędzy kanałem rodnym a pęcherzem lub odbytnicą, z którą według szacunków żyje aż 2 miliony kobiet z Afryki Subsaharyjskiej, Azji i Ameryki Łacińskiej, a każdego roku ta liczba powiększa się o kolejne 50-100 tysięcy. I choć przetoka położnicza nie jest urazem nieuleczalnym, kobiet w tych regionach nie stać na operacje, które często są bardzo kosztowne. I właśnie po to, by zwrócić uwagę na ten problem, powstał Międzynarodowy Dzień Końca Przetoki Położniczej.
Przetoka położnicza objawia się nie tylko dolegliwościami fizycznymi, ale ma też bardzo poważne konsekwencje psychiczne. Wśród objawów fizycznych można wymienić nietrzymanie kału i moczu, niepłodność czy dysfunkcje seksualne. Zwłaszcza pierwszy z nich przekłada się na problemy psychiczne, bo wiąże się z przykrym zapachem i wynikającą z niego potrzebą izolacji, a nawet stygmatyzacją społeczną, co często skutkuje depresją.
Światowy Dzień Żółwia
Żyją na naszej planecie od milionów lat, jednak nawet ich twarde skorupy nie mogły ich uchronić przed destrukcyjnymi działaniami człowieka. Mowa o żółwiach, które obchodzą dziś swoje święto, a których niektóre gatunki już zniknęły z powierzchni Ziemi lub są krytycznie zagrożone wyginięciem. Na to też ma zwracać uwagę Światowy Dzień Żółwia.
Odławianie żółwi z ich środowiska naturalnego ma dwa główne cele – robi się to albo z zamiarem sprzedawania ich jako domowych pupili, albo dla ich mięsa i jaj, które w niektórych regionach świata traktowane są jako przysmak. Ale nie tylko, bo jeszcze do niedawna jaja żółwi były wykorzystywane do produkcji np. kremów kosmetycznych, a żółwie szylkretowe zabijano dla szylkretu, z którego powstawały grzebienie czy biżuteria.
Światowy Dzień Żółwia powstał w 2000 roku z inicjatywy American Tortoise Rescue (ATR) – amerykańskiej organizacji, zajmującej się ratowaniem, rehabilitacją, adopcją i ochroną wszystkich gatunków żółwi. Od założenia w 1990 roku ATR uratowała ponad 1000 żółwi morskich i 2000 żółwi lądowych. Polskie obchody zostały zainicjowane w 2009 roku przez Wojciecha Urynowicza, a organizuje je Stowarzyszenie Krakowscy Żółwiarze.
Dzień Spedytora
Trudno dziś wyobrazić sobie rzeczywistość, w której nie ma możliwości przewozu towarów z różnych stron świata. Robiąc zakupy nie zastanawiamy się też, jak dany produkt dotarł pod nasz adres czy na sklepową półkę. Tymczasem za całą logistyczną część tego procesu odpowiadają spedytorzy, którym poświęcone jest ostatnie z dzisiejszych świąt.
Historia spedycji sięga aż XV wieku, kiedy to zaczęło obowiązywać prawo składu i przymus przydrożny. Zgodnie z nimi kupcy mogli poruszać się wyłącznie określonymi trasami i musieli sprzedawać towary w każdym mieście, przez które przejeżdżali. To generowało straty, dlatego powstała profesja tzw. pozornego nabywcy, którego zadaniem było składanie oświadczenia o nabyciu towaru, który w rzeczywistości pozostawał w posiadaniu właściciela, a następnie wysyłanie go pod własnym nazwiskiem tam, gdzie wskazał kupiec. Pozorny nabywca dbał też o środek transportu, zaplanowanie trasy i odpowiedni przewóz, czyli o to, czym zajmują się dzisiejsi spedytorzy. Wraz z rozwojem technologicznym transportu (jak powstanie maszyn parowych), zaczęły też powstawać firmy specjalizujące się w planowaniu przewozów i na dobre rozpoczęła się historia spedycji.