Tu, gdzie zaczyna się obiektywna analiza ekspertów, tam kończy się propaganda. Ale w czasach Facebooka łatwo jest wciskać kit o bogactwie, zrównoważonym rozwoju, czy miliardowych inwestycjach, których nikt nie zobaczy. Mało kto weryfikuje też pozyskiwanie milionów z dofinansowań zewnętrznych, a przecież te milionowe dofinansowania pozyskują i wydatkują wszystkie samorządy, więc łatwo znaleźć punkt odniesienia. No bo co z tego, że jakaś gmina pozyska np. 100 mln zł i będzie się tym chwalić, skoro inne gminy w tym samym czasie pozyskują i wydatkują znacznie więcej. Wydatki inwestycyjne samorządów w ostatnich latach przeanalizowali eksperci i opublikowali najnowszy ranking pn. „Liderzy inwestycji”. Okazuje się, że Brzeg wypadł w tym zestawieniu tragicznie, zajmując 253. miejsce na 267 miast powiatowych w całej Polsce! O dno tabeli tego rankingu szoruje również Powiat Brzeski – 271. miejsce na 314 powiatów w całej Polsce.
Największy w kraju dwutygodnik samorządowy „Wspólnota”, adresowany do wszystkich osób związanych z pracą w samorządzie lokalnym, opublikował najnowszy ranking wydatków inwestycyjnych za lata 2020 – 2022.
- „Metoda rankingu jest identyczna jak w ubiegłych latach. Pod uwagę bierzemy całość wydatków majątkowych poniesionych w ciągu ostatnich trzech lat (w tym przypadku 2020–2022). Chcemy w ten sposób uniknąć dużych, chwilowych wahań wskaźnika będącego podstawą rankingu. Wydatki inwestycyjne, zwłaszcza w mniejszych jednostkach, cechują się znaczną cyklicznością. W poszczególnych latach mogą być bardzo wysokie, co wiąże się z realizacją ważnej inwestycji, aby potem okresowo spadać do znacznie niższego poziomu. Uzasadnieniem dla uwzględnienia wydatków majątkowych (a nie tylko inwestycyjnych) jest fakt, że np. wydatki na dokapitalizowanie spółek są de facto często przeznaczane na wsparcie projektów inwestycyjnych” – informuje współautor rankingu prof. ekonomii Paweł Swianiewicz.
Co niepokojące, ranking za lata 2020 – 2022 zawiera również odniesienie do zajmowanych pozycji w poprzednich edycjach tego zestawienia i niestety potwierdza spadek Brzegu po równi pochyłej. W rankingu 2017 – 2019 Brzeg wśród miast powiatowych zajął 69. miejsce, natomiast w rankingu 2018 – 2020 znalazł się na 72. pozycji, z kolei w latach 2019 – 2021 był na 151. miejscu. Teraz, w najnowszym opracowaniu ekspertów za lata 2020 – 2022, Brzeg zajął dopiero 253. miejsce na 267 miast powiatowych!
Tragiczny wynik w porównaniu do innych samorządów powiatowych zanotował także Powiat Brzeski (271. miejsce na 314 powiatów w całej Polsce), zarządzany przez starostę Jacka Monkiewicza, Monikę Jurek, Arlettę Kostrzewę, Ewę Smolińską i Tomasza Komarnickiego. Analogicznie jak w przypadku Brzegu, w wynikach Powiatu Brzeskiego również widać „równię pochyłą”, bo samorząd w latach 2017 – 2019 był na 145. miejscu, w rankingu 2018 – 2020 znalazł się na 163. pozycji, a w zestawieniu z okresu 2018 – 2020 zajmował 195. miejsce .
Należy pamiętać, że żaden samorząd nie powinien szukać marnego usprawiedliwienia w inflacji, pandemii covid, czy wojnie w Ukrainie, bo każdy samorząd funkcjonuje w tych samych warunkach. Co ciekawe, mit o bogatym i świetnie zarządzanym Brzegu upadł już nieco wcześniej, bo po ostatniej publikacji Rankingu Samorządów dziennika „Rzeczpospolita” (bardzo docenianego zresztą przez burmistrza Jerzego Wrębiaka). Brzeg znalazł się w tym prestiżowym i wiarygodnym zestawieniu na 702. miejscu wśród ponad 800 gmin w Polsce.
Warto również wspomnieć, że mieszkańcy mogą dość często usłyszeć o „świetnym pozyskiwaniu dofinansowań”, z pochwałami od niektórych radnych dla niektórych włodarzy w danej gminie, jakby dokonywali oni wyjątkowych rzeczy. Ale żadnych cudów nie ma, bo dofinansowania zewnętrze pozyskują wszystkie samorządy i każdy może porównać umiejętności w tym kontekście.
Zamiast ulegać propagandzie i „magii cyfr” publikowanych na portalach społecznościowych, warto spojrzeć na całokształt. Jednym z ostatnich opublikowanych tego typu rankingów (obrazujących pozyskiwanie środków unijnych przez gminy) jest opracowany przez Pismo Samorządu Terytorialnego ranking pn. „Samorządowi liderzy pozyskiwania środków UE w latach 2014–2021”. Eksperci podsumowali w tym zestawieniu łączną wysokość pozyskanych dotacji w przeliczeniu na mieszkańca i okazuje się, że ani Brzeg, ani Powiat Brzeski nie są w tej dziedzinie żadnymi liderami. O ile Brzeg można uznać za średniaka (111. miejsce na 267 miast powiatowych), o tyle samorząd powiatowy znów szoruje o dno tabeli (258. miejsce na 314 powiatów w całej Polsce).
Jak widać, aby tworzyć wielkość i bogactwo samorządu nie wystarczą sesje zdjęciowe na wyremontowanej drodze, propagandowe komunikaty o inwestycjach, czy przezabawne pochwały jakiegoś włodarza za wysłanie wniosku o dofinansowanie. Pozyskiwane miliony i przeprowadzane inwestycje dzieją się wszędzie, w każdej gminie i powiecie, w mniejszej lub większej skali, tym bardziej, że unijny strumień pieniędzy był w ostatnich latach dość szczodry. Nikt Ameryki nie odkrywa i nie staje się wybitnym strategiem. A tu, gdzie zaczyna się obiektywna analiza ekspertów, tam po prostu kończy się propaganda.